Geschiedenis van de Eikenwal - Deel 1     

1. Daar is allereerst dan de eikenwal zelf, die nog goed zichtbaar ligt langs het ingebreide wijkje, dat "Eikenwal" heet.

Klik op de foto om verder te komen in de fotoreeks

Ten dele kunnen we hieraan zien waar zijn oorsprong ligt. Hij loopt van daar langs de tuin van Ganzenakkers 21, steekt de "Ganzenakkers" over en loopt over een behoorlijke lengte langs de Noordzijde van "'t Frusselt" richting Paasheuvel.
Iedereen in Vierhouten weet dat deze wal van oudsher de eikenwal heet.
Maar ook iedereen met een beetje landschapskennis, die langs 't Frusselt loopt, ziet direct dat dit een eikenwal is. En waar hij "ontspringt"? Waarschijnlijk ligt zijn ruimtelijke oorsprong zo dicht mogelijk bij de kern van ons dorp, dus aan dat uiteinde van de wal dat dichtbij het oude schoolmeestershuis aan de Elspeterbosweg ligt. Ook dat, het oude schoolmeestershuis, kan iedere Vierhouter aanwijzen, maar niet het oorspronkelijke uiteinde van de wal, want dat kan ook voorbij dat huis hebben gelegen. En waar het andere uiteinde oorspronkelijk heeft gelegen?
(verder)

2. Dan is daar de landschapsgeschiedenis, die ons een beetje op weg kan helpen.
We weten dat eikenwallen in het verleden werden "aangelegd" om een afscheiding te vormen tussen een akker en de omgeving daarvan, om te voorkomen dat ongewenste dieren aan de akker schade zouden toebrengen. Schade door vertrappen en door vraat door en van wild, maar ook door vee. Toen in Vierhouten door de boeren nog schaapskudden werden gehouden, werden sommige kudden 's-avonds tussen de akkers door naar het schaapskot, het schaapsschot, de schaapskooi ofwel de schapenstal gedreven. En ook 's-ochtends opnieuw, als de schapen weer naar de heide moesten. Natuurlijk wilden de schapen wel eens afdwalen en over de akker hun weg vervolgen, hetgeen niet de bedoeling was.
Maar ook werden de schapen in het nog verdere verleden wel op een tijdelijk braakliggende akker gelaten. En dan was zo'n eikenwal, die dienst kon doen als omheining, erg welkom. De herder hoefde dan niet konstant bij de schapen te blijven.
Tenslotte kwamen eikenwallen ook voor midden in het bos. Zowel in vrij recent verleden als in een nog verder verleden. Later daarover meer.

In het verdere verleden? Of in het nog verdere verleden? En wanneer was dat in het algemeen? In welk tijdvak? En wanneer is onze eigen eikenwal ontstaan? We komen daarop nog terug, als we bespreken op welke andere manieren we de oorsprong van onze eikenwal ook nog kunnen achterhalen: via:
3. het kadaster
4. de topografie
5. de agrarische geschiedenis
6. het archief van de rekenkamer van de Staten van Gelderland.

Daarna gaan we het hebben over de wat  recentere geschiedenis van de Eikenwal, voornamelijk aan de hand van wat er in allerlei boeken over te vinden is en vanuit hetgeen de schrijver in zijn geheugen heeft opgeslagen gedurende meer dan 33 jaar in Vierhouten.

(naar de top)